Lus riba djamanta

De linguïst Jules Marchena constateert dat er gedichtenbundels op de markt komen die de toets der kwaliteit niet doorstaan: “De bes en kuando nos ta mira kolekshon di poesia nobo den rèkinan di libreria aki na Kòrsou. Kada poeta nobo ta un enrikesimentu di nos dushi idioma papiamentu i nos kultura. Sinembargo, mi ta sinti hopi biaha den nan, falta di mas konosementu di elementonan di poesia ku un outor por usa pa mehorá su estilo.”

Nu is het lezen van gedichtenbundels weer niet het meest populaire tijdverdrijf op Curaçao, maar toch is het de moeite waard om te luisteren naar wat de heer Marchena te zeggen heeft.

Dat er verschil in kwaliteit bestaat is op zichzelf geen probleem. Zoals met alles in deze wereld zijn er goede gedichten en minder goede gedichten, goede muziek en slechte muziek etc.

Maar de heer Marchena zegt nog meer, namelijk dat er gedichten gepubliceerd worden die geen gedichten zijn! “Het stoorde mij dat er zoveel dichtbundels in het Papiamentu verschenen waarin de techniek van het dichten blijkbaar van ondergeschikt belang was. Visueel oogt het als poëzie, maar in de praktijk is het vaak proza in een poëtische vorm gegoten...” (Antilliaans Dagblad, woensdag 4 augustus 2004).

Dit is wel een kwalijke zaak. Hier worden knollen voor citroenen verkocht, wat uit ethisch oogpunt onacceptabel is. De heer Marchena biedt hiervoor de enige goede remedie: hij legt uit wat de basisregels zijn waaraan een gedicht moet voldoen in zijn boek “Lus riba djamanta”. Een heel verhelderende verhandeling van de theoretische aspecten van de dichtkunst, met veel voorbeelden van bekende Antilliaanse dichters.

Maar hiermee zijn wij er nog niet helemaal. Immers, wij mogen aannemen dat de (quasi) dichters niet ter kwader trouw handelen en niet opzettelijk tegen de regels der dichtkunst zondigen. In het boek staan er wel veel voorbeelden van hoe het wel moet, maar geen voorbeelden van hoe het niet moet. Ik begrijp ook wel dat je hiermee op, in deze kringen relatief lange, tenen trapt, maar dit is de enigste manier om het dilemma van "It is impossible for a man to learn what he thinks he already knows" te doorbreken.

Ik hoop dat “Lus riba djamanta” als verplichte literatuur wordt opgenomen door de diverse opleidingen Papiamentu. Ik hoop ook dat er een “Jules Marchena” opstaat op het gebied van de muziek, want daar is het ook heel droevig mee gesteld op Curaçao.



Lus riba djamanta
Jules Marchena
De Curaçaosche Courant N.V.
Willemstad, Curaçao N.A.
Yüni 2004

ISBN: 99904-0-519-0